บทเรียนที่ไม่เคยจำ ของประเพณีวันลอยกระทง

2 ปีที่ผ่านมา

โดย เจ้าของร้าน

ประเพณีลอยกระทง ถือเป็นประเพณีที่สำคัญของประเทศไทย มีมาแต่โบราณและตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ของทุกปี โดยจัดขึ้นเพื่อขอขมาแก่พระแม่คงคา หรือเรียกง่าย ๆ ว่าการขอโทษขอโพยแม่น้ำที่ทำสิ่งที่ไม่ดีลงไปในแม่น้ำ โดยมีเครื่องบูชา สักการะก็คือ “กระทง” เปรียบเป็นสัญลักษณ์ของการขอขมาตราบมาจนถึงทุกวันนี้

แต่!! มันจะดูสวนทางกันไปมั้ย เราขอขมาแก่แม่น้ำคงคาที่เราได้ใช้น้ำหรือทิ้งขยะลงไปแม่น้ำ สิ่งไม่ดีทั้งหลายที่เราได้ทำลงไปกับแม่น้ำ แล้วเรามาขอขมาแม่น้ำคงคา โดยการทิ้งกระทงลงแม่น้ำอีกเนี่ยนะ มันจะไม่ตลกร้ายเกินไปหรอ?

ทุกครั้งเมื่อจัดงานประเพณีวันลอยกระทง สิ่งที่ตามมานั้นมีแต่ “ขยะ ขยะ และก็ขยะ” คุณคงได้ยินว่าสถิติในแต่ละปีมีการเก็บขยะจากกระทงเป็นจำนวนมากถึงแสนกว่าใบ ซึ่งเรียกได้ว่าแค่ชั่วข้ามคืน ก็เกิดขยะเป็นแสน ๆ ชิ้น แล้วหลังจากนั้นแม่คงคาให้อะไรกับเรา แม่คงคาได้อภัยให้เรารึเปล่า คำตอบคือ “ไม่!!” ถึงเราจะไม่ได้เป็นแม่คงคาแต่ก็พอจะรู้ ลองดูการเปลี่ยนแปลงของสภาพแม่น้ำดูสิ แม่คงคาทำให้น้ำใสขึ้นมั้ย มีขยะยังเหลืออีกรึเปล่า มีสัตว์น้ำอุดมสมบูรณ์เหมือนแต่ก่อนมั้ย น้ำส่งกลิ่นเหม็นอยู่มั้ย หรือปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นกับแม่น้ำ แล้วคุณยังจะคิดว่าการขอขมาโดยการลอยกระทงนั้นจะสามารถทำให้แม่คงคาอภัยให้คุณได้อีกหรอ?

ปัญหาการเน่าเสียของน้ำเพิ่มมากขึ้นทุกปี แต่ประเพณีลอยกระทงไม่เคยเปลี่ยนแปลงไปเลย เชื่อว่าคุณคงได้เรียนรู้หรือได้ฟังจากข้าวสารมาบ้างแหละว่าทุกวันนี้เกิดปัญหาน้ำเน่าเสียมากขึ้น ขยะล้นเมืองจนกลายเป็นภูเขาขยะ ซึ่งเป็นบ่อเกิดของก๊าซมีเทนที่เป็นองค์ประกอบหนึ่งที่ทำให้เกิดสภาวะโลกร้อน ปัญหาต่าง ๆ เหล่านี้มันเกี่ยวพันกันเป็นลูกโซ่ และเกิดขึ้นทุก ๆ ปี แต่สิ่งที่สำคัญกว่านั้น คือ คุณได้เรียนรู้และนำไปใช้กับบทเรียนที่เกิดขึ้นหรือเปล่า?

เราไม่ปฏิเสธเลยว่า ประเพณีลอยกระทงนั้นเป็นประเพณีที่สามารถทิ้งขยะได้ถูกกฎหมาย คุณไม่ผิดหากคุณจะลอยกระทง แต่คุณจะถูกปรับหากคุณทิ้งขยะในที่สาธารณะ มันจะไม่ย้อนแย้งกันเกินไปหน่อยหรอ ไม่ว่าจะเป็นวัสดุที่ย่อยสลายได้ก็ตาม แต่ถึงอย่างไรจำนวนกระทงที่มีมากกว่าแสนชิ้นถูกลอยในน้ำพร้อมกัน ช่วงเวลาเดียวกัน คุณคิดว่าอีกวันหนึ่งกระทงจะย่อยสลายไปหมดหรอ สิ่งที่เกิดขึ้นย่อมทิ้งสิ่งตกค้างไว้ในแม่น้ำเสมอ ทุก ๆ ปีที่คุณลอยกระทง แม่น้ำคงคาไม่เคยให้อภัยคุณ มีแต่จะโกรธขึ้นเรื่อย ๆ เพราะผลจากการทิ้งขยะลงในแม่น้ำอีกนั่นแหละ